Noworodek, niemowlę, bobas, dzidziuś, dziecko. Obserwowanie jak mały człowiek się rozwija czy nabiera nowych umiejętności, jest rozczulające, najbardziej kiedy obserwujesz to na przykładzie swojego dziecka. Mózg dziecka jest tak skonstruowany, że na każdy etap rozwoju się przygotowuje. Co ciekawe rodzic może to zaobserwować. W jaki sposób? Zobacz jak to się dzieje w przypadku niemowlaczków.
Czym są skoki rozwojowe?
Skok rozwojowy u dziecka to moment w rozwój, w którym dochodzi do tworzenia się licznych połączeń nerwowych w mózgu. Możemy zauważyć tego efekty, kiedy jest nagły wzrost zdolności do rozwijania nowych bardziej złożonych umiejętności, takie jak obroty, siadanie, raczkowanie, czy rozumienie języka.
Pojęcia skoków rozwojowych nie powinniśmy mylić z określeniem kamieni milowych w rozwoju, czyli umiejętności, które większość zdrowych dzieci nabywa przed ukończeniem danego miesiąca życia. Schemat kamieni milowych służy pediatrom do oceny prawidłowości rozwoju malucha i obejmuje większą gamę umiejętności z różnych obszarów, w tym rozwoju motorycznego. Schematu skoków rozwojowych nie wykorzystuje się natomiast typowo w praktyce medycznej.
Niemowlę w pierwszym roku życia przechodzi przez 7 skoków rozwojowych, zobacz jak mogą wyglądać.
Etapy rozwoju dziecka
Warto pamiętać, że każde dziecko rozwija się w swoim indywidualnym tempie. To zupełnie normalne. Tygodnie, w których najczęściej można zaobserwować poszczególne skoki rozwojowe u dziecka, mogą oczywiście wystąpić nieco wcześniej lub nawet później.
Ile trwa skok rozwojowy? Tu także ciężko jest określić konkretne ramy czasowe. Dziecko może być rozdrażnione jedynie kilka dni lub nocy, ale bywa też, że sytuacja trwa nawet kilka tygodni.
Pierwszy skok rozwojowy (ok. 5. tygodnia życia).
Oznacza przejście z okresu noworodkowego do niemowlęcego. Objawia się on wzmożoną wrażliwością na bodźce z otoczenia, co może prowadzić do marudzenia i płaczliwości, ale po przejściu skoku pojawiają się nowe umiejętności: dziecko zaczyna świadomie się uśmiechać. Patrzy z zainteresowaniem na twarze dorosłych, ponieważ obraz który dostrzega stał się ostrzejszy. Potrafi dłużej utrzymać główkę w górze.
Drugi skok rozwojowy (ok. 7-9. tygodnia).
Polega na odkryciu "świata wzorców". Maluch zaczyna dostrzegać powtarzalność codziennych czynności i kojarzyć je ze sobą (np. wieczorna kąpiel i sen). Dziecko zaczyna bacznie obserwować twarze i mimikę rodziców, a także dostrzegać nowe kształty i wzory, często o kontrastowych kolorach. Niemowlę uczy się kontrolować ruchy swoich rączek i nóżek, intensywnie je wymachując. Pojawia się możliwość podnoszenia główki w pozycji na brzuszku oraz chwytania zabawek. Dziecko wydaje pierwsze, krótkie dźwięki i słucha ich. W tym okresie może pojawić się zwiększona wrażliwość, rozdrażnienie, a także problemy ze snem lub karmieniem.
Trzeci skok rozwojowy (ok. 11-12. tygodnia).
Dziecko zaczyna dostrzegać i interesować się szczegółami oraz niuansami otoczenia – odróżnia tony głosu mamy i taty. Rozwija się umiejętność kierowania wzroku i głowy w stronę interesującego przedmiotu, a także łapania zabawek obiema rękami. Maluch w pełni wykorzystuje swoje silnie unerwione usta do poznawania tekstur i smaków, wkładając do buzi przedmioty i własne rączki. Pojawiają się pierwsze próby odpychania się nogami od podłoża. Dziecko zaczyna wydawać pierwsze dźwięki, takie jak piski i głużenie, które są wstępem do gaworzenia.
Czwarty skok rozwojowy (ok. 14-19. tygodnia).
W czwartym skoku rozwojowym dziecko zaczyna rozumieć proste zależności przyczynowo-skutkowe np. potrząsanie grzechotką wydobywa dźwięk, czy wyciągnięcie rąk do góry sprawi, że mama go podniesie. Niemowlę zaczyna łączyć pierwsze dźwięki w ciągi sylab, takie jak „maaa” czy „tatata”, co stanowi wstęp do pierwszych słów. Uczy się przekładać przedmioty z jednej rączki do drugiej. Dziecko potrafi już reagować na swoje imię oraz rozpoznawać swoje odbicie w lustrze.
Piąty skok rozwojowy (ok. 22-26. tygodnia).
Dziecko zaczyna rozumieć, że przedmioty znajdują się w różnych odległościach i dzieli świat na kategorie. Może już pojawić się lęk separacyjny–obawa przed rozstaniem z rodzicami, co może prowadzić do płaczu, gdy rodzic znika z pola widzenia. Maluch może reagować płaczem lub zawstydzeniem na widok nieznanych osób. Potrafi śledzić wzrokiem obrazki w książeczce i przenosić wzrok z jednego na drugi.
Szósty skok rozwojowy (ok. 36-40. tygodnia).
Twój skarbek zaczyna sortować przedmioty na zwierzątka, jedzenie itp. Rozpoznaje kształty i proste przedmioty. Zaczyna rozumieć nazwy przedmiotów i budować prostsze związki między nimi. Będziesz mógł zaobserwować rozwój emocjonalny szkrab, co jest przesłodkie w momencie, kiedy zaczyna przytulać swoje misie czy robi miny do lustra. Może próbować rozśmieszać bliskich. Dziecko może zacząć się przemieszczać – pełzać, raczkować lub wstawać przy meblach. Rozwija się precyzyjny chwyt szczypcowy, czyli palcem kciukiem i wskazującym.
Siódmy skok rozwojowy (ok. 41-46. tygodnia)
To okres, w którym dziecko zaczyna dostrzegać sekwencję zdarzeń, np. wie, że po kąpieli należy wytrzeć się ręcznikiem lub że po jedzeniu naczynia są odstawiane do zlewu. Maluch na tym etapie bardzo lubi zabawy polegające na składaniu klocków i niszczeniu konstrukcji, zaczyna naśladować inne dzieci czy odgłosy zwierząt, wskazuje palcem interesujące go przedmioty i zaczyna świadomie używać słów: „tak” i „nie”. Dziecko stawia pierwsze kroki, wspina się po meblach i schodzi z nich tyłem, a także zaczyna dopasowywać kształty i robić pierwsze próby rysowania.
Jakie są objawy skoków rozwojowych i jak wspierać w nich dziecko?
Jak wspominałam wcześniej, czas kiedy występuje skok rozwojowy u Twojego dziecka tak i jak one się objawiają, jest to indywidualna kwestia każdego maluszka. Jak rozpoznać, że w tym momencie następuje kolejny etap w rozwoju? Najczęściej zmiany charakteryzują się diametralną zmianą zachowania oraz samopoczucia. Nawet jeśli maluszek zazwyczaj jest pogodny i radosny, staje się drażliwy, nerwowy i marudny. Możesz zaobserwować też zmniejszony apetyt, kłopoty ze snem, brak zainteresowania zabawą, większą potrzebę kontaktu fizycznego czy wzmożoną strachliwość. Objawy te są wynikiem dynamicznego rozwoju dziecka i dojrzewania kolejnych układów w jego ciele.
To niełatwy okres dla rodziców, mogą się martwić czy z dzieckiem wszystko jest dobrze.
Bardzo ważna jest cierpliwość, jeśli Ty stracisz panowanie nad sobą, nie tylko to nie poprawi sytuacji, a jeszcze ją pogorszy. Ważna jest bliskość, czułość. Pamiętam, że moją Blanusie cały dzień miałam w nosidełku, czułą mój zapach, słyszała bicie serduszka. Mimo że były dni naprawdę dla mnie ciężkie (bo noszenie kilkukilogramowego bobasa cały dzień i codzienne funkcjonowanie nie sprzyja wypoczynku), to widziałam jak to co robiłam, uspokajało córkę i dzięki temu sama czułam się spokojniejsza.
W okresie skoku odpuść stały rytm dnia i ogranicz bodźce, aby dziecko mogło poczuć się pewniej, postaraj dopasować się do potrzeb dziecka o ile to możliwe.
Obserwuj swoje dziecko i badaj, jakie umiejętności nabywa oraz jakie zachowania wykazuje w różnych okresach. To może pomóc ci zidentyfikować, czy zachowanie jest związane ze skokiem rozwojowym, a także dostrzec niebywałe zmiany, które zachodzą wraz z kolejnymi miesiącami. Pamiętaj, że skoki rozwojowe nie kończą się na pierwszym roku życia.
Obserwuj ten proces z czułością i radością. Daj sobie i dziecku jak najwięcej wsparcia, cierpliwości i miłości.
Artykuł skończony, czas na kawę i odpoczynek.
Pozdrawiam Cię serdecznie, Anita.
Pamiętaj, najważniejsze jest dobro Twojego maluszka.
Jakość i bezpieczeństwo od tweeto.
Masz pytania dotyczące artykułów lub jesteś zainteresowana/ny zakupem mebli od tweeto? Napisz do mnie: blogsiewki@gmail.com. Odpowiem na Twoje pytania,a dodatkowo otrzymasz zniżkę na zakupy w sklepie tweeto.pl.
Jeżeli to, co przeczytałeś bądź przeczytałaś i przypadło ci do gustu, to zachęcam Cię, żeby się zapisać do naszego Newslettera. Wystarczy wpisać swój adres e-mail. Informacje dotyczące moich nowych wpisów na bieżąco będą Ci się pojawiały w skrzynce mailowej.
Będzie to dla naszego zespołu ogromny komplement od Ciebie.
Dziękuje!
